مقدمه: دغدغه همیشگی کاربران درباره سلامت باتری گوشی
همه ما حداقل یک‌بار تجربه کرده‌ایم که باتری گوشی پس از چند ماه یا سال استفاده، سریع‌تر از قبل خالی می‌شود. یکی از توصیه‌هایی که در این سال‌ها زیاد شنیده‌ایم، این است که: «گوشی‌ات رو تا ۸۰ درصد شارژ کن، نه بیشتر!» اما آیا این توصیه واقعاً علمی است؟ آیا شارژ کردن تا ۱۰۰ درصد به باتری آسیب می‌زند؟
باتری لیتیوم-یونی چگونه کار می‌کند؟
ماهیت شارژ و دشارژ در باتری‌های امروزی
باتری‌های لیتیوم-یونی که در اکثر گوشی‌های هوشمند امروزی استفاده می‌شوند، با حرکت یون‌های لیتیوم بین دو الکترود کار می‌کنند. هر بار شارژ و دشارژ کامل، یک “سیکل شارژ” محسوب می‌شود.
سیکل شارژ چیست و چرا اهمیت دارد؟
هر باتری تعداد محدودی سیکل شارژ دارد (معمولاً بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ سیکل در گوشی‌ها). هرچه تعداد سیکل‌ها بیشتر مصرف شود، ظرفیت مفید باتری کاهش می‌یابد.
شارژ تا ۸۰ درصد؛ توصیه‌ای علمی یا فقط یک شایعه؟
منبع این توصیه از کجاست؟
این ایده از تحلیل رفتار باتری‌های لیتیوم-یونی در صنعت خودروسازی (به‌ویژه خودروهای برقی مانند تسلا) به حوزه موبایل وارد شده است.
آیا محدود کردن شارژ واقعاً به عمر باتری کمک می‌کند؟
بله. هرچه ولتاژ باتری کمتر باشد (یعنی زیر ۴.۲ ولت، که معادل زیر ۸۰٪ است)، میزان فشار الکتروشیمیایی و گرمای تولیدشده کاهش می‌یابد. این یعنی باتری سالم‌تر باقی می‌ماند.
تحقیقات و آزمایش‌های معتبر در این زمینه
بررسی رفتار باتری در شارژ کامل مقابل شارژ محدود
تحقیقات شرکت‌هایی مانند Battery University نشان داده‌اند که شارژ تا ۸۰ درصد می‌تواند طول عمر باتری را تا ۲ برابر افزایش دهد، در مقایسه با شارژ مداوم تا ۱۰۰ درصد.
تحلیل داده‌های اپل، سامسونگ و تسلا درباره شارژ ۸۰٪
اپل در iOS قابلیت «Optimized Battery Charging» را برای محدود کردن شارژ به کار گرفته است و تسلا نیز شارژ کامل تا ۱۰۰ درصد را فقط برای سفرهای خاص توصیه می‌کند.
نقش گرما و ولتاژ در کاهش عمر باتری
چرا شارژ از ۸۰ تا ۱۰۰ درصد پرتنش‌تر است؟
بالاتر از ۸۰٪، جریان ورودی به باتری کاهش یافته و زمان بیشتری برای تکمیل شارژ نیاز است؛ این روند تولید گرما و فشار شیمیایی بیشتری دارد.
اثر گرمای زیاد حین شارژ بر باتری
افزایش دما هنگام شارژ، یکی از عوامل اصلی فرسایش سلول‌های باتری است و اگر دستگاه در فضای بسته یا زیر نور مستقیم قرار گیرد، این آسیب چند برابر می‌شود.
